ZACZAROWANY ŚWIAT ŚWIADOMOŚCI

2024 Autor: Harry Day | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 15:52

Świadomość to wielkie zjawisko. N. Humphrey, profesor psychologii w Oxfordzie i Cambridge, w swojej książce „Świadomość: pyłek duszy” nawet wprost stwierdza, że świadomość jest „ magiczne przedstawienie, które stawiasz na scenie w swojej głowie ».

Co to za przedstawienie? Jest to przyporządkowanie właściwości otaczającym osobę przedmiotom, których ona nie posiada. Na przykład „piękno” rzeczy jest ogólnie właściwością, która nie istnieje w obiektywnym świecie, odczucie piękna czegoś jest subiektywnym zjawiskiem, które zależy od osobistego „magicznego pokazu”. W. James, wielki psycholog przełomu XIX i XX wieku, napisał kiedyś: „Wyobraź sobie, jeśli potrafisz, jakbyś nagle został pozbawiony wszystkich emocji, jakie wywołuje w tobie świat, i spróbuj wyobrazić sobie ten świat tak jak jest samo w sobie, bez podziału na kochanych i niekochanych, bez nadziei i zmartwień. Osiągnięcie takiego stanu zaprzeczenia, do stanu śmierci będzie praktycznie niemożliwe.”

Po co nam to obdarowanie świata subiektywnymi właściwościami, które w nim nie istnieją (jak „pocałowało słońce”, „świat się dziś do mnie uśmiecha” czy „jak pięknie ten ptak śpiewa!”)?

Humphrey ma odpowiedź: „ To właśnie przez błędne przypisywanie zjawiskowych właściwości rzeczom, które ich nie mają, człowiek obdarzony świadomością zaczyna odczuwać, jakby wszystko, co go otacza, było wypełnione jego własnym pięknem. Z psychologicznego punktu widzenia stajesz się mieszkańcem zaczarowanego świata.”. ORAZ ze względu na wzrost radości życia, nieznaną wcześniej fascynację światem, w którym żyją, nieznane poczucie własnego metafizycznego znaczenia, ludzie w toku ewolucji zaczęli inwestować znacznie więcej środków i sił we własne przetrwanie „(Nawiasem mówiąc, wiedza o tym świecie też).

Jednak zjawiska o wyjątkowo pozytywnych cechach mają charakter rzadki. Świadomość, niestety, nie jest wyjątkiem. Pod wpływem otaczających ludzi (którzy w rzeczywistości są głównymi czynnikami kształtowania świadomości), „zaczarowany świat” może nie okazać się przytulnym, konwencjonalnym Hobbitshire, ale całkiem Mordorem.

Świadomość rzutuje potężny trójwymiarowy obraz na świat „bezbarwnego świata”, przypisując pewne cechy obiektywnie neutralnym zjawiskom tego świata (rzeczom lub procesom)

A co, jeśli na ścieżce promienia świadomości, który jest rzutowany na zewnątrz naszego mózgu, znajduje się zniekształcający pryzmat wypełniony początkowo destrukcyjnymi ideami?

W rezultacie dwie osoby podróżują transportem publicznym, ale jedna jest otoczona przez straszliwe zombie przebrane za zwykłych ludzi, a druga żyje w świecie elfów. W świecie zombie naturalnym zachowaniem będzie ciągła paranoja i wiele środków ostrożności, aby te straszne stworzenia nie „zjadały mózgu”. A w świecie elfów osoba będzie wyjątkowo łatwowierna i naiwna. To prawda, że świat jest ułożony w taki sposób, że negatywne „magiczne światy” bardziej sprzyjają przetrwaniu niż wyłącznie pozytywne, więc „świat elfów” może równie dobrze zamienić się w świat wilczych stad…

Oczywiście, jeśli mówimy o ludziach zdrowych psychicznie, „zombie” nie są dosłownym wyobrażeniem, to próba wyrażenia poprzez pewien obraz poczucia opresyjnego niebezpieczeństwa, jakie człowiek ma w obecności innych ludzi. Mitologiczne obrazy i metafory bardzo dobrze pomagają wyczuć światy, w których żyją ludzie. A to może być szalenie ekscytujące – odkrywanie, w jakim świecie człowiek żyje, przez jaki filtr postrzega mnie lub inne osoby, które widzi na miejscu rozmówcy. Żyję we własnym „zaczarowanym świecie”, a jest on zupełnie inny.

Rozmawiam z Michaiłem, który skontaktował się ze mną z problemem: ciągłym niepokojem. Jest jak tło, które jednak pojawia się tylko w kontakcie z ludźmi. Upadek meteorytu lub jakiejkolwiek innej wersji końca świata - martwi nie więcej niż zwykłą osobę. Ale z ludźmi jest to trudne. Chcę się zdystansować, odgrodzić od ludzi barierą – a jednocześnie Michaił wcale nie sprawia wrażenia introwertycznego pustelnika, który ma minimalną potrzebę kontaktu z ludźmi. Nie, jest żywy, emocjonalny, zmartwiony - i boi się ludzi …

Przerażające są również silne emocje – własne i cudze. Kiedy istnieje ryzyko, że ktoś bliski będzie bardzo zdenerwowany (nawet w kwestii, która nie ma nic wspólnego z Michaelem), musisz pilnie uspokoić, znaleźć natychmiastowe rozwiązanie, aby uniknąć spotkania silnych uczuć partnera. A w przypadku innych osób ważne jest również, aby pilnie coś zrobić, aby się zbytnio nie martwili. Ciągłe napięcie, chęć pomocy innym ludziom, a jednocześnie, jeśli to konieczne, wyciskanie się, rezygnacja z niektórych planów lub wyrażania uczuć, jeśli przeszkadzają innym. Przekazywanie komuś złych wieści to sprawa bardzo trudna, wyczerpująca i wywołująca poczucie winy - tak jakbyś sam był źródłem tych kłopotów…

To znaczy nie mówimy o tym, że ludzie są niebezpieczni dla Michaiła, to nie jest świat orków i zombie, to jakaś inna rzeczywistość, w której ludzie są niebezpieczni dla siebie, a sam Michaił jest źródłem niezrozumiałego zagrożenia do innych, przed którymi inni są potrzebni chronić. A jeśli temu zagrożeniu nie da się zapobiec, ogarnia poczucie winy, że nie poradził sobie, nie uratował innych ludzi…

Czym jest ten zaczarowany świat? W jakim osobistym micie znalazł się Michaił? Jakie niebezpieczeństwo rozlewa się w miastach, lasach i morzach tego wewnętrznego wszechświata

Obraz pojawił się po kilku spotkaniach, kiedy pewne szczegóły z życia Michaiła stały się jasne… Kryształowi ludzie. Wszyscy ludzie wokół Michaiła – i on sam – byli kruchymi kryształowymi ludźmi. Silny dźwięk lub emocjonalna fala mogą rozbić je na tysiące kawałków. Dlatego na tym świecie nie można wyrazić silnych emocji. Jeśli zobaczysz, jak silne doznanie rozbłyskuje w jakiejś kryształowej osobie (w postaci np. czerwonej lub zielonej poświaty) - natychmiast zrób coś, aby osoba nie eksplodowała z tego rozbłyskującego, pękającego blasku. Z sobą - to samo. Jeśli ktoś zaczyna niebezpiecznie kołysać się z podniecenia, natychmiast go powstrzymaj, ponieważ upadek to śmierć.

Istnienie w takim świecie wymaga wielu umiejętności i przestrzegania pewnych zasad. Jak chodzić między tymi kryształowymi ludźmi? Niezwykle ostrożnie, ciągle się ściskając - nie daj Boże, za dużo się dotkniesz! Potrzeba ciągłej czujności, aby się nie zderzyć. Powściągnij się. I generalnie lepiej trzymać się w cieniu, żeby ludzie nie mieli zbyt wielu powodów, by się o ciebie martwić, a ty miałeś mniej poczucia winy za to, że ktoś się rozbił, a ty nie widziałeś, nie ratowałeś, nie mieć czas… Tłem jest wieczny niepokój jako wyraz gotowości i czujności…

Istnieją „zaczarowane światy” – dżungla, gdzie „najpierw uderz, potem daj głos”. Są światy, w których jesteś świętym niosącym krzyż wśród dziwaków Bruegla, albo supermanem-zbawicielem, od którego decyzji zależy przyszłość świata lub całe życie konkretnych ludzi… Światy epoki lodowcowej z samcami alfa i neandertalczykami. Czarno-białe miary Walki Dobra ze Złem.

Dobrze, że świadomość tych światów pozwala świadomości dokonać zmian i stać się twórcą-protoplastą historii nowego Wszechświata. Na przykład Wszechświat, w którym ludzie nie są stworzeniami kryształowymi, ale młodymi, giętkimi drzewami uginającymi się na wietrze, ale prostującymi się raz za razem. Zrzucanie liści jesienią - i dawanie nowych pędów na wiosnę … Możesz uczynić ten świat bardziej różnorodnym i realistycznym: są nie tylko młode drzewa, ale także niezniszczalne tysiącletnie dęby i kruche, uschnięte z braku wilgoci odżywczej rośliny. Pomachaj ręką - a świat się zmienia. Możesz oczywiście zamienić kryształowych ludzi w kamiennych idoli z Wyspy Wielkanocnej. Z nimi możesz robić, co chcesz. Natomiast kamienne – są stabilne, ale niewrażliwe i zimne.

Na przykład w letni dzień w słonecznym zagajniku jest mi jakoś cieplej i radośniej.

Ilustracje: artysta Andrey Ferez